Miljacka je jedna od najpoznatijih reka na Balkanu, o kojoj su i pesme pisane (pozdrav, Halide!). Namerno sam ostavio za zaseban tekst priču o mostovima koji se nalaze na ovoj reci. Miljacka nastaje u opštini Pale u Republici Srpskoj, spajanjem Mokranjske i Paljenske Miljacke. Nakon toka od 35,9 km završava svoje putovanje ulivanjem u reku Bosnu. Na njenom toku se nalazi veliki broj mostova, zbog čega ću neke od njih spomenuti u današnjem tekstu. Ovo će biti jedan od kraćih tekstova o Sarajevu, više kao neka dopuna prethodnim tekstovima.
Ko bi rek’o čuda da se dese, pa Miljacka mostove odnese
Halid Bešlić
Ajfelov most
Most na Skenderiji, jedan od neobičnijih mostova, nosi naziv Ajfelov most. Prema jednoj priči, za projekat je bio zadužen Gistav Ajfel – isti čovek koji je projektovao Ajfelovu kulu u Parizu. Kada pogledate konstrukciju mosta, zaista se nameće kao logično objašnjenje i izgleda tačna tvrdnja o njegovom graditelju. Međutim, kako o ovome nemamo zvaničnih podataka, možemo smatrati da se radi o svojevrsnoj legendi.
Festina lente
Festina lente ili Požuri polako je jedan od najnovijih i najneobičnijih mostova na reci. Projekat za most Festina Lente su 2011. godine uradili studenti Akademije likovnih umetnosti. Most je izgrađen godinu dana kasnije.
Akademija likovnih umetnosti se nalazi odmah uz most, čim sa jedne strane Miljacke pređete na drugu. Smeštena je u nekadašnjoj evangelističkoj crkvi, izgrađenoj 1899. godine u doba Austrougarske. Zahvaljujući profesorima, koji su se školovali u Ljubljani, Zagrebu i Beogradu, 1972. godine je otvorena Akademija likovnih umetnosti i od tada se nalazi na današnjoj lokaciji. Možda će vas zanimati, zgrada ambasade Republike Srbije se nalazi odmah do ove građevine.
Principov most – Latinska ćuprija
Principov most, odnosno Latinska ćuprija, je jedan od najpoznatijih mostova u glavnom gradu Bosne i Hercegovine. Od 1798. do 1918. godine, most je nosio naziv Latinska ćuprija. Nakon završenog Drugog svetskog rata menja naziv u Principov most. Takav naziv je ostao neko vreme, ali je kasnije vraćen prvobitni naziv koji je zvaničan i dan danas. Međutim, veliki broj meštana ga i dalje naziva Principov.
Kod ovog mosta je 28. juna 1914. godine izvršen atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franje Ferdinanda i njegovu ženu Sofiju. Prema dostupnim izvorima, Nedeljko Čabrinović je prvi pokušao atentat na Fedinanda i Sofiju. Nepun sat kasnije je u tom atentatu uspeo Gavrilo Princip. Austrougarska je za ovaj atentat smatrala Srbiju direktno odgovornom, zbog čega je Sarajevski atentat je bio neposredan povod za izbijanje Prvog svetskog rata. Nakon atentata je Srbiji upućen ultimatum, a vrlo brzo je objavljen i rat.
Nakon atentata, na današnjem mostu je postavljen spomenik Franji i Sofiji. Osnivanjem Kraljevine SHS spomenik je uklonjen.
Na desnoj obali Miljacke, kod mesta atentata, se nalazi muzej Mlade Bosne, koji možete posetiti. Nalazi se u zgradi nekadašnje Šilerove radnje. Muzej je bogat eksponatima, a među njima se nalaze i lutke Franje Ferdinanda i Sofije u prirodnim veličinama. Cena ulaznice je 2 KM (oko 1€).
Most Šeher-Ćehaja
Ovo je jedan od najstarijih i najmonumentalnijih mostova. Ukoliko želite od Vijećnice da idete do Inat kuće ili do žičare za Trebević, ovaj most će vam biti od koristi. Ovo je danas nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine, a prvi most je izgrađen još u doba turaka. Nemamo mnogo podataka o mostu, ali se veruje da je taj most izgrađen na mestu nekadašnjeg srednjovekovnog prelaza reke.
Prema raspoloživim podacima, most je možda izgrađen već u XVI veku (1585/1586. godine), a po drugom izvoru je izgrađen tek 1620. godine. Samo ime mosta navodi na tumačenje da ga je podigao izvesni šeher-ćehaja Sarajeva, odnosno gradonačelnik. Zbog toga se nekada naziva i Gradonačelnikov most.
Miljacka ima još dosta lepih mostova, ali ova četiri su meni najdraža. Zbog toga nisam mogao, a da ih ne spomenem u ovom specijalu. Na mom blogu možete pročitati i prethodne tekstove o Sarajevu (ostavljen je link).
